Vragen en antwoorden

Uitgevers gebruiken vaak een eigen standaardovereenkomst die zij de auteur ter ondertekening aanbieden. Deze standaardovereenkomsten verschillen per uitgever. Dit betekent niet dat aanpassingen onmogelijk zijn en vaak is het de moeite waard hierover te onderhandelen.

In de meeste gevallen vraagt de uitgever je om de auteursrechten op het werk over te dragen of om een ruime of exclusieve licentie op het werk te verstrekken.

In het algemeen is het als auteur belangrijk om goed te letten op de volgende punten voordat je de overeenkomst tekent:

• Behoud het recht om de publicatie, of in elk geval het auteursmanuscript, te laten opnemen in de institutionele EUR repository.
• Het auteursmanuscript (ook wel de post-print, geaccepteerde auteursversie, of geaccepteerd manuscript genoemd) is de versie die je indient bij de uitgever nadat deze is reviewed en becommentarieerd.
• Behoud het recht op hergebruik van een artikel of boekhoofdstuk voor onderwijs of onderzoek. Hiermee voorkom je dat je het gecreëerde werk na ondertekening van de uitgeefovereenkomst niet meer kunt gebruiken voor onderwijs of onderzoek.
• Mocht je plannen hebben om het werk te herschrijven, behoud dan het recht hiertoe.
• Is het werk een wetenschappelijk artikel, behoud dan het recht tot verspreiding van het artikel onder vakgenoten.

Open Access

Aangezien Open Access steeds meer een verplichting wordt vanuit onderzoeksfondsen en universiteiten is het belangrijk om ook hier rekening mee te houden in uitgeversovereenkomsten. 

• De term Diamond Open Access wordt gebruikt wanneer de uitgever een werk direct na publicatie vrij (online) beschikbaar stelt zonder daarvoor een financiële vergoeding te vragen. 
• De term Gold Open Access wordt gebruikt wanneer de uitgeversversie van een werk direct na publicatie vrij (online) beschikbaar wordt gesteld. Vaak vraagt een uitgever hiervoor echter een (hoge) financiële vergoeding, soms gedekt door een publiceerovereenkomst tussen uitgever en universiteit. 
• Opname in een institutionele repository wordt beschouwd als Green Open Access. Neem de bepaling op dat het werk na 6 maanden (artikelen) of een redelijke termijn (boeken) beschikbaar mag worden gesteld in een repository. 

Voordat je een publicatieovereenkomst tekent, voer je de volgende stappen uit: 

• Verlangt de uitgever een vergoeding voor het Open Access maken van het werk? 
• Als een vergoeding vereist is, is er dan een publiceerovereenkomst tussen de uitgever en de universiteit?
• Als er geen publiceerovereenkomst is, kan het werk na zes maanden of een vergelijkbare redelijke periode beschikbaar worden gesteld in de repository?

Neem voor juridisch advies in het kader van o.a. de beoordeling van de overeenkomst met de uitgever, contact op met het Auteursrechten Informatiepunt (AIP).